امروزه به دلیل مشکلات ایجاد شده در اکوسیستم قطع درختان کمتر صورت می گیرد، از این رو چوب به متریالی لوکس در ساختمان سازی تبدیل شده است. ساختمان هایی که در نمای خارجی و دکوراسیون داخلی آنها چوب به کار رفته قیمت بالاتری دارند و زیبایی آنها منحصر بفرد است. امروزه در بازار، چوب طبیعی در مقایسه با چوب مصنوعی گران تر به فروش می رسد
.
در حال حاضر تولید چوب های مصنوعی مانند
MDF، پی وی سی، نئوپان و … بسیار رایج شده و قیمت ارزان آنها باعث شده اکثر افراد این چوب ها را بیشتر از چوب طبیعی ترجیح دهند
.
انواع چوب :
چوب گردو
یکی از بهترین چوب ها چوب درخت گردو است زیرا بافتی ریز داشته و رنگ آن قهوه ای تیره می باشد. این چوب از قابلیت صیقل کاری و رنگ پذیری برخوردار بوده و طرح و بافت آن بسیار زیبا است. چوب گردو از جمله مقاوم ترین و بادوام ترین چوب هاست که سالیان سال عمر می کند. از این چوب برای ساخت اشیاء دکوراتیو، ابزارآلات موسیقی، روکش سایر چوب ها و … استفاده می شود
.
بافت چوب گردو به گونه ای است که می توان بر روی آن منبت کاری و کنده کاری انجام داد و آن را با انواع طرح ها تزئین نمود. مقاومت فشاری، خمشی و کششی این چوب بسیار بالاست و در مقایسه با سایر چوب ها در برابر نفوذ آب مقاوم تر است. این چوب سختی متوسطی دارد و در برابر ضربه کمتر دچار آسیب می شود. قدمت این چوب باعث شده گزینه ای مناسب برای ساخت اجزاء معماری و مبلمان به شمار آید. قیمت چوب گردو به نسبت قیمت سایر چوب ها کمی بالاتر است
.
چوب بلوط
درخت بلوط عمر بسیار طولانی دارد و تا ۲۰۰۰ سال عمر می کند. امکان رشد قارچ و حشرات در این درخت وجود ندارد و استحکام و مقاومت چوب آن بی نظیر است. چوب درخت بلوط به در طیف های قهوه ای روشن تا تیره در طبیعت یافت می شود بافت آن فشرده و درشت است. این چوب از مقاومت لازم در برابر سائیدگی و جذب رطوبت برخوردار است و از آن در تولید مبلمان، کفپوش، کابینت، انواع قفسه و … استفاده می شود. پرداخت این چوب آسان است و چوبی ایده آل برای استفاده طولانی مدت به شمار می آید
.
چوب راش
چوب این درخت رنگ کرمی مایل به قرمز دارد و نوعی چوب نیمه سنگین به شمار می آید. بافت چوب راش همگن و متشکل از یکسری دوک است. این دوک ها که در سطح چوب وجود دارند زیبایی بی نظیری به آن بخشیده اند اما برای نجاران یک عیب به شمار می آیند زیرا آنها هنگام رنگ آمیزی رنگ سیاه به خود می گیرند
.
این چوب کاربرد ویژه ای در مبل سازی و ساخت درب و پنجره دارد. یکی از مزایای این چوب قطر آن است زیرا به دو متر نیز می رسد. این چوب ها را می توان به صورت یکسره در اختیار مبل ساز یا سازنده درب قرار داد تا محصول مورد نظر را تولید کند. مراقبت از چوب راش عمر آن را طولانی می کند و آن را می توان سالیان سال حفظ نمود. مقاومت این چوب در برابر رشد قارچ و باکتری بالاست و به راحتی فرسوده نمی شود
.
چوب ملچ
چوب ملچ از جمله زیباترین چوب با طرح های بی نظیر است که از درخت نارون بدست می آید. رنگ این چوب قهوه ای مایل به قرمز است و به دلیل زیبایی فوق العاده امروزه از آن در طرحی داخلی ساختمان ها استفاده می شود. این چوب بافت درشتی دارد و جزء چوب های نیمه سنگین به شمار می آید. مقاومت آن در برابر نفوذ و رشد حشرات موذی، خمیدگی و ضربه بسیار بالاست و عمر آن طولانی می باشد. چوب ملچ در ساخت تخته های چند لایه، روکش چوب، دکوراسیون داخلی و تولید مبل و صندلی مورد استفاده قرار می گیرد. این چوب پس از چوب گردو از گران ترین چوب ها محسوب می شود
.
چوب روسی
چوب روسی همانطور که از نامش پیداست از کشور روسیه وارد می شود. از این چوب در ساخت انواع کابینت آشپزخانه، پارکت چوبی، سقف های دکوراتیو و … استفاده می شود. این چوب از خاصیت ارتجاعی بالایی برخوردار بوده و بافت آن نرم است. این چوب از درخت های کاج روسیه تهیه و وارد کشور می شود
.
این چوب برای ساخت دیوارپوش، سقف دکوراتیو، آلاچیق، نرده پله ها و … کاربرد دارد و جلوه ای زیبا به فضا می بخشد. چوب روسی به دلیل داشتن رنگ سفید و قابلیت شکل پذیری بالا قابل استفاده در محوطه و نمای ساختمان است. از ویژگی های بارز چوب روسی می توان به مواردی نظیر سمباده کاری، وزن سبک، عدم وجود منافذ صمغی، واکشیدگی ناچیز، قابلیت پیچ خودی و … اشاره نمود
.
چوب توسکا
چوب توسکا وزن بسیار سبکی دارد و مقاومت آن در برابر ضربه بالا نیست. رنگ بندی این چوب شامل رنگ های کرم تا صورتی و قرمز است و برای ساخت مبل و صندلی و ساخت کفپوش از آن استفاده می شود. بافت چوب درخت توسکا نرم است، از این رو از انعطاف پذیری بالایی برخوردار می باشد
.
این چوب با آب و هوای مرطوب سازگار است و در برابر رطوبت دچار آسیب نخواهد شد. این چوب قابل میخ کاری، سنباده زنی، صیقل کاری و رنگ آمیزی است و استفاده از آن نیازمند مراقبت و نگهداری می باشد. قیمت چوب توسکا در مقایسه با سایر چوب ها ارزان تر است و می توان آن را در کنار سایر چوب ها مورد استفاده قرار داد
.
چوب ساج
این چوب در مناطقی مانند کشور هندوستان و اندونزی یافت می شود و به دلیل روغنی بودن به نسبت سایر چوب ها در برابر پوسیدگی و تجمع حشرات مقاوم تر می باشد. این چوب سنگین بسیار زیبا و خوش تراش است و از رنگ قهوه ای طلایی گرفته تا قهوه ای تیره با خطوط سیاه مورد استفاده قرار می گیرد. اگر بخواهیم به کاربرد این چوب اشاره کنیم می توانیم ساخت اعضای باربر ساختمان، نماسازی، دکوراسیون داخلی، قالب سازی، چوب بست و … را نام ببریم
.
چوب زبان گنجشگ
این نوع چوب که با نام ون نیز معروف است در کشور به وفور یافت می شود. چوب زبان گنجشگ دارای بافت سخت بوده و دارای رنگ سفید صدفی تا سفید مایل به زرد می باشد. این چوب زیبا دارای رگه های بسیار است و می تواند به ترمووود با دوام و مقاومت بالا تبدیل شود
.
این چوب پس از انجام فرایند ترمو قابل ماشین کاری و پرداخت می شود و به دلیل تراکم و دانسیته بالا می توان اتصال آن را با پیچ انجام داد. ترمو وود ون گزینه ای بسیار مناسب برای تولید کفپوش در مکان های مختلف نظیر رستوران ها، بالکن ها، مراکز تجاری و … است زیرا زیبایی آن بی نظیر بوده و در اثر رفت و آمد دچار آسیب نخواهد شد
.
چوب اکومه
درخت اکومه در کشور گابن و هندوستان رشد می کند و رنگ بافت درون آن صورتی تا قهوه ای روشن است. این چوب به دلیل زیبایی منحصر بفرد در ساخت پلی وود، کابینت سازی، دکوراسیون داخلی و ساخت درب و پنجره مورد استفاده قرار می گیرد. وزن اکومه سبک است اما مقاومت بالای آن باعث شده برای مصارف مختلف مورد استقبال قرار گیرد. بافت این چوب بهم پیوسته است و چوبی راست تار به شمار می آید
.
چوب افرا
درخت افرا دارای گونه های مختلفی است که می توان آن ها را در جنگل های شمال کشور یافت. چوب این درخت راست تار بوده و به دلیل سختی بالا برای مصارفی مانند ساخت کفپوش، دیوارپوش، تخته چند لایه، مبلمان و … گزینه ای مناسب محسوب می شود. رنگ آن سفید مایل به کرم یا صدفی رنگ است. از انواع چوب افرا می توان افرا شیردار، افرا پلت و کیکم را نام برد
.
انواع چوب هایی که در ساختمان سازی مورد استفاده قرار میگیرند:
مهندسین ساختمان، چوب را فقط از نظر مصرف آن در صنعت ساختمانسازی مورد مطالعه قرار میدهند. چوبهایی که در ساختمان مورد استفاده قرار میگیرند به دو دسته تقسیم میشوند: سوزنیبرگ و پهنبرگ. درختان سوزنیبرگ مانند: سرو - کاج - سرخدار - نراد و درختان پهنبرگ مانند: بلوط، اقاقيا، افرا، ممرز، توسکا، راش، چنار، صنوبر و بید.
* تفاوتهای درختان سوزنیبرگ و پهنبرگ
از دیدهای مختلف این دو دسته دارای تفاوتهای گوناگون هستند. مثلاً از نظر یک جنگلدار، طريقه تكثير، تعداد گونههای هر دسته محل تکثیر، از نظر آب و هوا، شكل هندسی درخت و شاخههای آن، سرعت رویش و غیره. ولی تفاوت عمده آنها که در نظر اول برای مهندسین ساختمان قابل تشخیص میباشد، عبارت است از:
١- چوب سوزنیبرگان دارای وزن مخصوص کمتر است؛ در نتیجه سبکتر و نرمتر می باشد. لذا برای کارهای نجاری و قالبسازی آسانتر شکل میگیرد و خوش رندهتر میباشد و کار نجاری با آنها ارزانتر تمام میشود. البته کار ساخته شده با آن بیدوامتر و غیرباربرتر میباشد.
۲- چوب سوزنیبرگان زودتر و بهتر از پهنبرگان خشک میشود.
٣- مصرف چوب سوزنیبرگان بیشتر از پهنبرگان میباشد. در صنایع کاغذسازی، قالبسازی، در صنایع ریختهگری، قالب سازی برای بتن، وسایل موسیقی و غیره از چوب سوزنیبرگان استفاده میشود.
۴- در صنایع ساختمان چه به طور مستقیم، مانند در و پنجره و کمد و چه به طور غیر مستقیم، مانند قالببندی برای بتن و چه بصورت مبل و میز و صندلی، از چوب سوزنیبرگان که در ایران به نام کلی نراد معروف است، استفاده میگردد.
5- چوب درختان پهنبرگ، دارای نقوش و رنگهای زیبا هستند و نسبت به سوزنیبرگان، بهتر لاک و الکل میگیرند.
انواع چوبهایی که به صورت مصنوعی در ساختمان مصرف میشود:
چوب به دو صورت در صنعت ساختمانسازی مصرف میشود: یکی به صورت مستقیم مورد استفاده قرار میگیرد، مانند: پنجره، کمد و کابینت آشپزخانه. در حالت دوم، به طور وابسته در صنایع دیگر ساختمان مورد استفاده قرار میگیرد مانند: قالب برای ریختن بتن، تخته زیر پا برای سیمانکاری یا بنائی و نماچینی.
چوبهایی که در صنعت ساختمانسازی و به صورت مصنوعی مورد استفاده قرار میگیرند به شرح زیر میباشد:
بعضی از چوبها دارای نقشها و رنگهای بسیار زیبا و جالب هستند مانند: چوب های ملچ، راش، گردو و توسکا. بشر به علت زیباپسندی که در طبیعت او میباشد، علاقه داشت لوازم و مایحتاج خود را با این چوبها بسازد تا بدین وسیله به زیبایی محل زندگی خود بیافزاید. ولی تقاضای بیش از حد برای این چوبها و مقدار محدود آن در طبیعت، باعث بالا رفتن قیمت آن شد. برای رفع این مشکل بشر به فكر افتاد که چوبهای خوش نقش و خوش رنگ را بصورت ورقههای نازک درآورده و این ورقههای نازک را روی چوبهای ساده بچسباند و بدین ترتیب صنعت روکشسازی بوجود آمد. قدمت صنعت روکش مربوط به چند هزار سال پیش میباشد، به طوری که امروزه در موزههای بزرگ دنیا قطعات چوبی روکش شده که از دوران مصر باستان باقی مانده است، یافت میشود.
برای آنکه فیبر در مقابل رطوبت مقاومت بیشتری داشته باشد و همچنین دارای نقش و نگار زیبایی باشد، یک روی آن را بوسيله لعابهای ملامینه با رنگها و نقشهای مختلف میپوشانند و به آن فرمیکا میگویند. از فرمیکا نیز در صنعت مبلسازی و سایر وسایل زندگی مانند میز و صندلی و کتابخانه استفاده مینمایند.
یکی دیگر از فرآوردههای چوبی که در ساختمان مورد استفاده قرار میگیرد، پارکت یا فرشِچوبی میباشد. از آنجا که برای ساختن پارکت از قطعات کوچک چوب استفاده مینمایند، این فرش از نظر اقتصادی مقرون به صرفه است. چوبی که برای ساختن پارکت استفاده میشود باید دارای مقاومت بالایی در مقابل سایش باشد و همچنین باید دارای نقش زیبایی نیز باشد، تا به سالن و یا اتاق کار جلوه خاص بدهد. در ابتدا برای ساختن پارکت فقط از چوب گردو استفاده مینمودند که دارای نقش زیبایی می باشد، ولی به علت گرانی این چوب، بعداً از چوبهای دیگر مانند راش، بلوط، ممرز و ماهاگونی نیز برای ساختن پارکت استفاده شد. برای ساختن نوعی از پارکت بعد از آن که چوب مورد نیاز را خشک کرده و رطوبت آن را تنظیم نمودند، چوب را با اره به قطعات ۲ سانتیمتر در ۱۰ سانتیمتر میبرند. ضخامت پارکت در حدود ۴ تا ۵ میلیمتر می باشد. سپس پنج عدد از این چوبها را کنار یکدیگر قرار میدهند تا مربعی به ابعاد ۱۰ سانتیمتر در ۱۰ سانتیمتر بدست آید. آنگاه ۲۵ عدد از این مربعها را به روشی روی یک صفحه کاغذ یا پلاستیک میچسبانند که یک مربع ۵۰×۵۰ سانتیمتر حاصل بشود. البته خطوط چوبهای هر مربع 10*10 مخالف جهت مربع کناری خود میباشد.
این مربعهای ۵۰×۵۰ را با چسب در محلی که قبلا آماده گردیده و زیرسازی شده است، میچسبانند و پس از سمباده کاری روی آن را با لاک و یا رنگهای شیشه، مانند نیم پلی استر میپوشانند. نقش و نگار و رنگ اصلی چوب از پشت این رنگها به خوبی قابل رویت میباشد. فرشهای پارکت به علت ارزانی و دوام و منظره زیبایی که دارد برای فرش دفاتر کار و سالنها مورد استفاده قرار میگیرد. باید توجه نمود که فرش پارکت باید بکلی از رطوبت دور باشد و اگر در طبقه همکف از آن استفاده میشود، باید حتماً زیر پارکت را با یک لایه قیر و گونی ایزوله نمود. البته اگر در زیر طبقه همکف زیرزمین ساخته شود، ایزولاسیون رطوبتی لازم نیست.